Model Çağı Geride mi Kalıyor?
Yeni AI Savaşı Sessizce Başladı
Son dönemde yapay zeka alanında dikkat çeken bir sessizlik var. Oysa bir süre öncesine kadar durum bambaşkaydı.
Her büyük teknoloji şirketi, kendi dil modelini duyurmakla meşguldü. GPT-4, Claude, Gemini, LLaMA, Mistral…
Yarış, daha büyük ve daha zeki model üretmek üzerine kuruluydu.
Ama bu yarışın temposu artık farklı bir şey söylüyor. Yeni modeller çıkıyor, ama yarattığı etki azalıyor. Fark hissedilmiyor. İlgi başka yere kayıyor.
Marjinal Faydaların Sonu
Model rekabeti doygunluğa ulaştığında, sorular değişir.
Önce şunu fark ediyorsun:
Modelin zekası ne kadar yüksek olursa olsun, onu çalıştırmak hâlâ pahalı.
Ve bu maliyet sadece teknik değil — iş modeli açısından da belirleyici.
Modelin eğitimi büyük bir olaydır, ama çoğunlukla tek seferlik bir yatırımdır. Çalıştırmak ise sürekli yinelenen bir maliyettir. Her kullanıcı sorgusu, yeniden enerji tüketir. Her cevap, yeni bir hesaplama demektir.
Bu, SaaS benzeri yapay zeka servisleri için ciddi bir sınırlayıcıdır. Büyümek istiyorsan sadece modeli değil, onu verimli çalıştırma biçimini de yeniden tasarlamak zorundasın.
Donanımı Kim Tanımlar?
İşte bu noktada yeni bir rekabet alanı doğuyor. Ve model üretmeyen ama onu taşıyan şirketler sahneye çıkıyor.
Groq, kendi geliştirdiği donanımla inference sürecini hızlandırıyor. Kod çalışır gibi cevap veren bir demo sundular. Yapay zeka "konuşmuyor"… sanki yazılmış metni çıkarıyor.
Apple, çip tasarımını inference işlemlerini doğrudan cihazda çözmek üzere optimize ediyor.
Qualcomm, AI destekli dizüstülerle edge AI alanına giriyor.
NVIDIA, GH200 gibi çözümlerle yüksek işlem gücünü daha ölçeklenebilir hale getiriyor.
AMD, verimlilik odaklı çözümlerle veri merkezlerinde yeni pozisyonlar kazanıyor.
Bu firmalar model üretmiyor.
Ama modeli taşıyan yolları inşa ediyor.
Ve bu yollar, belki de modellerin kendisinden daha kalıcı.
Bu Hikâye Daha Önce Yaşandı
Dotcom dönemini hatırlayanlar için bu hikâye tanıdık. İçerik siteleri, dotcom’lar, kullanıcı platformları…
Ama kazananlar, o içeriği taşıyanlardı:
Cisco, Akamai, Amazon Web Services.
Şimdi benzeri bir döngü yapay zekada yaşanıyor olabilir. Model birkaç yıl içinde sıradanlaşabilir. Ama onu verimli taşıyan, daha uzun süre gündemde kalacak.
Kazananlar Şimdiden Pozisyon Alıyor
Altyapı, dağıtım ve enerji verimliliği…
Bugün sessizce şekillenen yeni rekabet alanı bu.
Ve bu alanda pozisyon alanlar, geleceği inşa ediyor.
Yapay zeka savaşında yeni cephe açıldı.
Kazanan model değil.
Onu taşıyan olacak.